Een circulaire Klimaatwinkelstraat

Circulariteit. Een begrip die je wel eens vaker hoort, maar wat is het eigenlijk? 

Heel simpel gezegd draait het om het zo lang mogelijk hergebruiken en in waarde houden van producten, materialen en grondstoffen. Dit betekent dat we materialen hergebruiken, repareren en recyclen. Dit om zo veel mogelijk afval te minimaliseren en natuurlijke hulpbronnen te sparen. 

Circulariteit binnen het project Klimaatwinkelstraat

Gemeente Dalfsen wil circulariteit in hun projecten stimuleren en zichtbaar maken. In het verleden werden alle vrijgekomen materialen al gecontroleerd op mogelijkheden voor hergebruik. Tegenwoordig wordt dit in werkproces gevoegd, om bewuster keuzes te maken. Bij hergebruik van materialen wordt er bijvoorbeeld ook gekeken naar de werkomstandigheden om het product opnieuw toe te passen en krijgen nieuwe producten de toets of deze aan het einde van de levensduur het te gebruiken zijn. Zo zijn de materialen ook getoetst binnen het project Klimaatwinkelstraat. Samen met Roelofs heeft de gemeente Dalfsen hier vorm aan gegeven. Enkele voorbeelden zijn hieronder beschreven. 

Hergebruik verharde oppervlakten

In totaal wordt 90% van het verharde oppervlak in de Klimaatwinkelstraat, zoals wegen, stoepen en andere plekken met stenen, hergebruikt! Van al het gebruikte materiaal wordt 75% hergebruikt in hetzelfde gebied. Door de patronen in het straatwerk en het daarbij horende op maat maken van de klinkers blijft wat restafval over en is het niet mogelijk om al dit materiaal opnieuw in te zetten. Daarom heeft de gemeente ook nieuwe stenen ingekocht. Hierbij is rekening gehouden met het aspect duurzaamheid en is er gekozen voor ‘gebakken materiaal’. Dit materiaal staat er om bekend dat het gedurende een lange periode mee gaat, en dat deze gemakkelijk te zijn hergebruiken. Ook hier is bekeken of de stratenmakers de bestaande stenen onder arbeidsverantwoorde omstandigheden weer kunnen terugplaatsen in het straatwerk. Daarnaast zijn ook de materialen van de parkeerplaatsen opnieuw gebruikt. Onder andere de natuurstenen en de betonnen stootbanden.

Vrijgekomen zand

Op de plekken waar verkeer rijdt is er onder de verharding een fundering aangelegd om verzakking of ongelijkheden in het wegdek zoveel mogelijk te voorkomen.  Het vrijgekomen zand is naar het gemeentelijk depot gebracht, waar het gezeefd wordt. Dit zand is daarmee weer geschikt voor andere projecten binnen de gemeente. 

Muur rondom kerk

Tijdens de ontwerpfase is onderzocht of het mogelijk is om het oude muurtje rondom de Grote Kerk te laten staan, op te knappen of opnieuw te gebruiken. Vanwege de slechte staat van het materiaal, was het niet mogelijk om het muurtje te behouden. Er is daarom gekozen voor een nieuw muurtje die geplaatst is op de fundering van de oude muur. Hiervoor is gebakken materiaal ingekocht wat een lange levensduur heeft. Als zitelement op het muurtje is Portugees graniet gebruikt. Gemeente Dalfsen heeft een duurzame producent gekozen. Zij besteden veel aandacht aan goede arbeidsomstandigheden, hergebruiken van het slijpwater, wekken de te gebruiken energie duurzaam op en gaan met respect om met het milieu en de omgeving.

Herplanten bomen

In de Klimaatwinkelstraat is meer ruimte voor groen. Er is voor gekozen zo veel mogelijk bomen te laten staan. Tijdens het ontwerptraject is besloten meer ruimte te reserveren voor parkeerplekken in de Molenstraat, met als gevolg dat enkele bomen in de Molenstraat verplaatst moesten worden naar het Kerkplein. 

Helaas was het vanwege de grote wortelgroei praktisch gezien onmogelijk deze naar het Kerkplein te plaatsen. Daarom hebben deze bomen een andere plek gekregen in de gemeente. Eén boom is blijven staan omdat er vlak onder de wortels kabels en leidingen bleken te liggen. Voor de plek op het Kerkplein waar deze bomen zouden komen, zijn nu nieuwe, inheemse bomen besteld. Deze worden in het najaar van 2024 geplant. 

‘Refurbished’ prullenbakken

'Refurbished' is een Engelse term en betekent in het Nederlands 'gerenoveerd' of 'gereviseerd'. De revisie van materialen is letterlijk het 'nakijken en zo nodig herstellen'. De oude prullenbakken in het gebied zijn weer helemaal opgeknapt met een nieuw lak verf en? en zien er weer zo goed als nieuw uit. 

Lantaarnpalen

De oude lantaarnpalen in het gebied worden geheel ontmanteld en naar de Stichting Road2Work: IJssel-Vecht (road2work.info)[DS1] [HvdH2] gebracht. Hier worden de losse onderdelen hoogwaardig hergebruikt voor nieuwe producten.

Bankjes, fietsbeugels en bebording

Daarnaast komen er ook nog oude bankjes, fietsbeugels, bebording en paaltjes vrij uit het gebied. Per stuk wordt gekeken wat de staat (en veiligheid) is van het materiaal. De materialen die opnieuw gebruikt kunnen worden, eventueel na een opknapbeurt, worden naar de gemeentewerf gebracht. Deze materialen worden op een andere locatie in de gemeente opnieuw gebruikt.